«Κληρώνει» για την ελάφρυνση των τεκμηρίων – Οι αλλαγές που εξετάζονται

«Κληρώνει» για την ελάφρυνση των τεκμηρίων – Οι αλλαγές που εξετάζονται

«Βαρόμετρο» για ριζικές αλλαγές από το 2025 η απόδοση του νέου συστήματος φορολόγησης επαγγελματιών

Αντίστροφα μετρά πλέον ο χρόνος για τη μείωση έως και 30%, από το 2025, των τεκμηρίων διαβίωσης που επιβαρύνουν κάθε χρόνο περίπου 2 εκατομμύρια φορολογούμενους.

Ο «φάκελος» των τεκμηρίων θα ανοίξει ουσιαστικά αμέσως μετά την ολοκλήρωση της εκκαθάρισης από το τέλος του τρέχοντος μηνός, με βασικό στόχο, εκτός από τη μείωσή τους, τη διόρθωση όλων των στρεβλώσεων αλλά και την αυστηροποίησή τους για τους παραβάτες, οι οποίοι ζημιώνουν το Δημόσιο.

Η ειδική ομάδα εργασίας, που έχει συσταθεί στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για να «τρέξει» τις νέες παρεμβάσεις, έχει ήδη λάβει εντολή να ανεβάσει «ρυθμούς» μετά την ολοκλήρωση της φετινής εκκαθάρισης των δηλώσεων, από την οποία θα προκύψει ξεκάθαρη εικόνα για το πόσοι και ποιοι πιάνονται στα παραδοσιακά τεκμήρια και τι αποκλίσεις εμφανίζουν τα πραγματικά εισοδήματά τους από τα τεκμαρτά.

Εξάλλου, το «ξήλωμα» των τεκμηρίων δεν μπορεί να ξεκινήσει πριν «μετρηθούν» πρώτα τα αποτελέσματα του μέτρου επιβολής ελάχιστου εισοδήματος σε περί που 700.000 ελεύθερους επαγγελματίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Ο λόγος είναι ότι, εφόσον το μέτρο του ελάχιστου εισοδήματος αποδειχθεί ότι υπερκαλύπτει τα τεκμαρτά εισοδήματα των ελεύθερων επαγγελματιών που προκύπτουν από την οικογενειακή τους κατάσταση και τα περιουσιακά στοιχεία που καθορίζουν αυτά τα τεκμήρια, όπως Ι.Χ., ακίνητα κ.ά., τότε είναι πολύ πιθανόν για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους, που ούτως ή άλλως δεν μπορούν να κρύψουν τα εισοδήματα που εισπράττουν, καθώς αυτά εμφανίζονται προσυμπληρωμένα στις φορολογικές δηλώσεις, να υπάρξει έως το 2027 μια μεγαλύτερη μείωση από εκείνη που είχε εξαγγείλει η κυβέρνηση και ανέρχεται μεσοσταθμικά σε 30%.

Ταυτόχρονα δε, η ψηφιοποίηση του συνόλου των συναλλαγών στην αγορά, με την υιοθέτηση των POS σε όλους τους επαγγελματικούς κλάδους, τη διασύνδεσή τους με τις ταμειακές μηχανές, τις ηλεκτρονικές προσυμπληρωμένες δηλώσεις, τα «ηλεκτρονικά συμβόλαια» στις αγοραπωλησίες ακινήτων κ.ά., που δίνουν τη δυνατότητα άμεσης ενημέρωσης και ταυτόχρονα άμεσων διασταυρώσεων στον ελεγκτικό μηχανισμό, ανάβει το «πράσινο φως» για την αναμόρφωση του υφιστάμενου συστήματος των τεκμηρίων διαβίωσης. Σε κάθε περίπτωση, βασική επιδίωξη είναι όπως με τις νέες παρεμβάσεις διορθωθούν οι αδικίες που έχουν διαπιστωθεί και καταγραφεί κατά την πολυετή εφαρμογή των ρυθμίσεων για τις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης.

Επισημαίνεται ότι στην κατηγορία των τεκμηρίων εντάσσονται τα αυτοκίνητα, τα ακίνητα, τα σκάφη αναψυχής, οι πισίνες ακόμη και τα δίδακτρα που πληρώνουν οι γονείς για να στέλνουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικά σχολεία. Σύμφωνα, εξάλλου, με τα ίδια στοιχεία της ΑΑΔΕ, «πρωταθλητές» των τεκμηρίων αναδεικνύονται οι εισοδηματίες, καθώς πλήρωσαν τα μεγαλύτερα ποσά φόρων, ενώ και οι μισθωτοί και συνταξιούχοι «μετρούν» τα περισσότερα αριθμητικά «θύματα» του μέτρου.

Οι αλλαγές
Όσον αφορά, λοιπόν, το νέο «καθεστώς» των τεκμηρίων διαβίωσης, οι παρεμβάσεις που εξετάζονται στο σύστημα είναι οι εξής:

• Αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των τεκμηρίων διαβίωσης για κατοικίες, Ι.Χ. αυτοκίνητα και σκάφη αναψυχής. Ουσιαστικά, αναμένεται να τροποποιηθεί το σύστημα προσδιορισμού των ποσών των τεκμηρίων διαβίωσης, ώστε αυτά να προσεγγίζουν περισσότερο το πραγματικό ετήσιο κόστος συντήρησης και χρήσης των συγκεκριμένων περιουσιακών στοιχείων. Η κατεύθυνση που έχει δοθεί είναι όπως τα νέα ποσά, που προκύψουν, είναι μειωμένα μεσοσταθμικά κατά 30% σε σύγκριση με τα ισχύοντα σήμερα. Ωστόσο, οι κλίμακες αλλά και τα κριτήρια προσδιορισμού των ποσών των τεκμηρίων θα αλλάξουν, προκειμένου αυτά να γίνουν δικαιότερα και αποτελεσματικότερα.
• Τροποποιήσεις στις διατάξεις για τα ελάχιστα ποσά τεκμηρίων διαβίωσης των 3.000 ευρώ για τους άγαμους και των 5.000 ευρώ για τους έγγαμους ή τους συνάψαντες σύμφωνα συμβίωσης. Τα ποσά αυτά ενδέχεται να μειωθούν ή και να παραμείνουν σε ισχύ μόνο για όσους φορολογουμένους δεν βαρύνονται από άλλα τεκμήρια διαβίωσης. Ουσιαστικά, τα ποσά ελαχίστων τεκμηρίων διαβίωσης, είτε μειωθούν είτε όχι, εξετάζεται να ισχύουν μόνο για όσους «φιλοξενούνται» σε σπίτια γονέων ή συγγενών τους και ταυτόχρονα δεν έχουν στο όνομά τους άλλα περιουσιακά στοιχεία που θεωρούνται τεκμήρια διαβίωσης, όπως αυτοκίνητα, σκάφη και πισίνες. Αν διαθέτουν τέτοια περιουσιακά στοιχεία τα τεκμήρια διαβίωσης που αναλογούν σε αυτά εξετάζεται να μην προστίθενται στα ελάχιστα ποσά τεκμηρίων.
• Εξάλειψη στρεβλώσεων και αδικιών που προκαλεί ο προσδιορισμός του φορολογητέου εισοδήματος με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης. Οι ακραίες περιπτώσεις υπερφορολόγησης νοικοκυριών με πολύ χαμηλά εισοδήματα, λόγω της εφαρμογής των τεκμηρίων διαβίωσης και του χαρακτηρισμού του εισοδήματος που προσδιορίζεται με βάση τα τεκμήρια ως εισοδήματος προ ερχόμενου από επιχειρηματική δραστηριότητα, θα επιδιωχθεί να εξαλειφθούν. Στόχος είναι να πάψει να παρατηρείται το φαινόμενο οικογένειες με πενιχρά πραγματικά ετήσια εισοδήματα να καλούνται να πληρώνουν φόρους εισοδήματος δυσανάλογα υψηλούς των πραγματικών τους εισοδημάτων, ακόμη και μεγαλύτερους από τα εισοδήματά τους.

Πόσους έπιασε η «τσιμπίδα» το 2022
Με βάση τα τελευταία στοιχεία της ΑΑΔΕ, που αφορούν τις δηλώσεις του 2022, στην παγίδα των τεκμηρίων πιάστηκαν περίπου 2.000.000 φορολογούμενοι, οι οποίοι, με βάση τα εισοδήματα που δήλωσαν στην εφορία, δεν μπορούσαν να δικαιολογήσουν τα περιουσιακά στοιχεία που είχαν στην κατοχή τους και συντηρούσαν, με αποτέλεσμα η φορολογική αρχή να προσαυξήσει τα εισοδήματά τους κατά περίπου 5,6 δισ. ευρώ και για τα οποία, φυσικά, οι υπόχρεοι κλήθηκαν να πληρώσουν και πρόσθετους φόρους.

Γιώργος Κούρος

Πηγή: www.naftemporiki.gr